Cách làm mâm cơm cúng nhập trạch về nhà mới

Bên cạnh những nghi lễ và đồ dùng cần thiết trong ngày lễ về nhà mới thì mâm cơm cúng nhập trạch là một phần không thể thiếu. Vậy mâm cơm cúng nhập trạch bao gồm những gì? Cách làm mâm cơm cúng nhập trạch ra sao? Cùng Beto.vn tìm hiểu ngay trong bài viết này.

 

1. Lễ cúng nhập trạch và ý nghĩa mâm cơm cúng nhập trạch

 

Lễ nhập trạch được hiểu theo cách đơn giản nhất là lễ báo cáo với tổ tiên, thần linh nơi ở mới rằng giờ đây gia đình bạn chính thức chuyển về ở. Gọi đơn giản là cách “đăng ký hộ khẩu” nhưng không phải ở trên giấy tờ mà là ở trong phần tâm linh của người Việt Nam. Trong ngày lễ nhập trạch, gia đình thường chuẩn bị những mâm cơm cúng thịnh soạn để tỏ lòng thành kính.

 

             Mâm cơm cúng nhập trạch giúp gia đình thông báo với tổ tiên, thần linh việc chuyển nhà mới.

 

Thông thường mâm cơm cúng nhập trạch gồm 3 phần chính, hoa quả, hương hoa và rượu thịt. Tùy vào từng gia đình và từng vùng miền khác nhau sẽ có những cách chuẩn bị mâm cơm nhập trạch khác nhau.

 

2. Mâm cơm cúng nhập trạch và cách làm mâm cơm cúng nhà mới

 

Theo quan niệm dân gian, mâm cúng nhập trạch bao gồm 3 phần chính: Ngũ quả, hương hoa và rượu thịt. Có thể chia thành 3 mâm nhỏ riêng biệt hoặc để chung một mâm đều được.

 

2.1. Mâm cúng tam sên hương hoa

 

Mâm cúng hương hoa trên bàn thờ bao gồm: hoa tươi, đèn, nến, trầu cau đã được têm, vàng mã, một đĩa muối gạo, 3 hũ đường, muối, gạo. Nên lựa chọn hoa có màu sắc tươi như hoa hồng, ly, cúc. Tuyệt đối không sử dụng hoa giả trong mâm cúng tam sên, không chọn hoa có màu sắc không tốt, hoa bị úa, héo, không sử dụng được,...

 

                  Hoa cúng ngày nhập trạch nên chọn hoa tươi, không bị héo, úa hay dập nát.

 

2.2. Mâm ngũ quả

 

Trong lễ nhập trạch, mâm ngũ quả thường được sử dụng ít nhất là 5 loại quả trở lên để bày lên đĩa cúng. Tùy từng miền, từng mùa mà có thể lựa chọn các loại hoa quả phù hợp. Tuy nhiên, bạn cần tránh lựa chọn những loại hoa quả đã quá chín, bị dập nát hoặc có mùi khó chịu… Mâm ngũ quả được lựa chọn phải đầy đủ tiêu chí to, đẹp, không dập hay thối nát. Cần rửa sạch và để ráo trước khi bày lên mâm. Chú ý không được sử dụng hoa quả giả để bày lên mâm ngũ quả.

 

                Chú ý không được sử dụng hoa quả giả trong ngày nhập trạch về nhà mới.

 

2.3. Mâm cúng tam sên lễ mặn

 

Mâm lễ mặn trong ngày nhập trạch bao gồm 1 miếng thịt luộc, 1 con tôm luộc và 1 quả trứng vịt (trứng gà) luộc, xôi, gà luộc nguyên con, rượu, trà, thuốc. Có thể chuẩn bị thêm nhiều món mặn khác tùy thuộc vào điều kiện và sự chuẩn bị của gia chủ. 

 

Cách chuẩn bị mâm lễ tam sên

 

Trong mâm lễ tam sên thường có một miếng thịt quay để dâng lên thần tài. Theo phong tục xa xưa, phải có một con heo sữa quay trên mâm cúng, tuy nhiên để tiết kiệm chi phí, hiện nay đa số đều được thay bằng một miếng thịt quay ngon. Gia chủ có thể dễ dàng mua ở ngoài chợ, siêu thị haowcj tự làm tại nhà một cách đơn giản.

 

Cách làm món lợn quay: Cần chuẩn bị thịt ba chỉ loại ngon, sả, hành tím, muối, gừng, chanh. Sau khi sơ chế sạch thịt và các loại gia vị, nấu nước cùng với 1 muỗng canh muối, sả, hành, gừng và lá chanh. Khi nồi nước sôi, cho thịt vào nồi nước luộc chín 70 - 80%. Dùng dĩa xiên bì, ướp muối và để ráo. Sau khi miếng thịt đã ráo, cho vào chảo dầu nóng chiên, chú ý cho lớp bì được phồng rộp và nở đều, miếng thịt vàng đẹp mắt là được.

 

 Ba món không thể thiếu trong mâm lễ mặn tam sên: thịt quay, tôm luộc và trứng vịt (hoặc trứng gà).

 

Bên cạnh thịt quay, tôm luộc là một trong 3 món không thể thiếu trong mâm cúng tam sên. Cần chú ý chọn con tôm to và tươi để có màu đẹp. Sau khi sơ chế tôm, chỉ cần hấp tôm với một vài nhánh sả, bạn sẽ có đĩa tôm đẹp mắt trong mâm cơm cúng vào nhà mới.

 

Trứng luộc trong ngày nhập trạch thường là trứng gà hoặc trứng vịt. Thông thường, số lượng trứng được sử dụng là theo số lẻ 1 hoặc 3. Mâm cúng tam sên chỉ sử dụng trứng luộc, không làm các món khác.

 

2.4. Gợi ý mâm cúng chay cho lễ nhập trạch

 

Một đĩa xôi gấc cho mâm cúng nhập trạch: Một đĩa xôi gấc thơm dẻo, màu đỏ đẹp mắt sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo cho mâm cơm cúng nhà mới của gia đình bạn. Theo quan niệm của người Việt từ xưa tới nay, xôi gấc còn mang lại may mắn, sự tốt đẹp cho cả gia đình khi lựa chọn đến ở một nơi mới.

 

Chè trôi nước: Trong mâm cúng chay của người việt thường có bát chè trôi nước, bởi theo quan niệm của người xưa, việc cúng và ăn chè trôi nước ngày lễ nhập trạch sẽ giúp cho gia chủ sống trong ngôi nhà mới mọi việc đều hanh thông, trôi chảy, hạnh phúc tròn đầy…

 

        Hoặc bạn cũng có thể lựa chọn những món chay cho mâm cúng nhập trạch.

 

Thông thường trong các mâm cơm cúng rằm tháng Giêng hay những mâm cơm cúng chay đều có một đĩa oản. Đây là sản phẩm được xem là một sản phẩm dân gian song hành với tín ngưỡng văn hóa của người Việt Nam, ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa về lòng tôn kính của gia chủ với đấng linh thiêng.

 

Bên cạnh đó, bạn cũng có thể làm một số món ăn chạy khác như: Cải chíp sốt nấm, đậu phụ rán, canh nấm hay sử dụng giò chay… để mâm cơm chay cúng nhập trạch thêm phần sinh động, hấp dẫn.

 

3. Một vài lưu ý khi làm mâm cơm cúng nhập trạch về nhà mới

 

Mâm cơm cúng nhập trạch không cần quá cầu kì và mất nhiều chi phí. Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế của gia đình hay phong tục từng vùng miền để có thể làm một mâm cơm cúng khác nhau. 

 

Sau khi cúng lễ nhập trạch, gia chủ chú ý không được cho đi lễ tam sên, bởi đây là tài lộc của gia đình. Cho đi đồng nghĩa với việc người khác thụ lộc giúp gia đình, bạn sẽ kém may mắn hơn, mang lại những điều không tốt cho gia đình. Vì thế mà cách tốt nhất là gia đình nên ăn mâm cúng tam sên cùng nhau.

 

Trên đây là cách làm mâm cơm cúng nhập trạch và những điều cần lưu ý. Mỗi gia đình sẽ có những cách làm mâm cơm cúng khác nhau, thêm bớt tùy điều kiện và nhu cầu. Tuy nhiên nên đảm bảo đủ 3 phần chính, không nên tối giản quá mức cho một nghi lễ quan trọng.